Warhammer Fantasty Battle

Wszystko o Warhammerze FB


#1 2010-08-20 12:04:39

khorne

Administrator

Zarejestrowany: 2010-08-19
Posty: 100000001
Punktów :   

Tytuły szlacheckie

Tytuły szlacheckie: przeżytek feudalizmu czy wrak dworskiego absolutyzmu. W Polsce mniej popularne, niż w Zachodniej Europie. Co oznaczają?

W feudalizmie postkarolińskim pozycja szlachcica (rycerza) zależała od tego, czyim był wasalem i kto go zwał seniorem. Sytuację komplikowała zasada "wasal mojego wasala nie jest moim wasalem", która powodowała, że arystokrata miał kontrolę jedynie nad swym najbliższym otoczeniem. Zdarzało się też, że wasal miał różnych seniorów, na różnych stopniach władzy. Graf wzajemnych powiązań nie musiał być prostym drzewem, a stawał się gąszczem nieprzebytym.

Na czele tego chaosu teoretycznie stał suzeren, który w zależności od układów z papieżem mógł zostać nazwany królem (rex). Do tego dochodził problem cesarza. Tytuł następcy boskiego Gajusza należał się tak na prawdę tylko władcy Bizancjum - Nowego Rzymu, dokąd przeniesiono stolicę Imperium, ale był też rozdawany przez papieży, władców Rzymu. Jakby tego było mało, władcy Moskwy nazwali swoje państwo Trzecim Rzymem i Rosją, które to obie nazwy były fałszywe.

Koktajl wzajemnych powinności wymagał od średniowiecznych polityków ogromnej pamięci i szachowej przenikliwości...

Zdobywający coraz silniejszą pozycję władcy europejscy postanowili zrobić z tym wszystkim porządek. Nie da się sprawnie rządzić państwem bez jasnej struktury władzy. Aby pogodzić konieczność kontroli nad poddanymi z pragnieniami arystokracji, zamienili funkcje w administracji terenowej pełnione z nadania na prawa dziedziczne.

W ten sposób powstała w Europie Zachodniej grupa parów czyli lordów, mających pełnię władzy nad pewnym obszarem i podległych bezpośrednio władcy państwa. Wywodzące się z łaciny określenie par oznaczało początkowo wasali podległych jednemu seniorowi. Z czasem zawężono jego znaczenie do bezpośrednich wasali głowy państwa.

Lata mijały i tytułów przybywało. Zmieniał się też sposób administrowania państwem. W końcu pozostały jedynie gierki pałacowe najwyższej arystokracji i zabawy snobów.

Sytuacja wyglądała zupełnie inaczej w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, gdzie zgodnie z tradycją słowiańską zachowano nominalną samorządowość przecież nawet i królów. "Szlachcic na zagrodzie równy wojewodzie." W praktyce drobna szlachta była jedynie klientelą magnatów, zachowując wczesnośredniowieczny feudalizm. Nowe Ateny szczyciły się jednak równością rycerzy wobec prawa. Tytuły książąt przysługiwały jedynie potomkom założycieli Państwa Litewskiego. Hrabiów, markizów i innych takich przywożono w teczkach z zagranicy. Władzę w terenie sprawowali powoływani przez króla dożywotnio, ale nie dziedzicznie, wojewodowie i starostowie na wzór Rzymskich comesów.

Druga Rzeczpospolita ostatecznie zniosła wszelkie tytuły i arystokrację jako taką. Można więc powiedzieć, że obecnie nazywać się hrabiami lub książętami mogą jedynie elementy niepolskie. Komentarz ten jest oczywiście tylko manifestem mojej duszy przywiązanej do wolności i równości wobec prawa.

Nadeszła wreszcie pora na przedstawienie tęczy tytułów, za które wielu gotowo było zabić...

Niniejszy tekst powstał na podstawie danych z "Europy" N. Davisa, "Nowej Encyklopedii Powszechnej" PWN 1995 i kilku innych źródeł. Etymologia podana za "Słownikiem Wyrazów Obcych - Wydanie Nowe" PWN 1995.

Offline

 

Stopka forum

RSS
Powered by PunBB
© Copyright 2002–2008 PunBB
Polityka cookies - Wersja Lo-Fi


Darmowe Forum | Ciekawe Fora | Darmowe Fora
www.rolnictwo2009.pun.pl www.janskizabrze.pun.pl www.rpgrebelde.pun.pl www.kuleko.pun.pl www.dzogczen.pun.pl